Het moment is aangebroken, het verbod op sportsponsoring treedt morgen in werking. Dit omvat sponsoring van sporters, teams, clubs, competities, evenals kleding en ander promotiemateriaal. Dit is volgens de Kansspelautoriteit. Deze zomer zal de Ksa haar toezicht op dit verbod verscherpen. Ze hebben onlangs nieuwe FAQ’s over sportsponsoring gepubliceerd. Dus, wat betekenen de regels precies – wat is nog toegestaan en wat niet meer?
Het Besluit tot reglementering van kansspelen op afstand (Besluit orka)
Het relevante deel van het Besluit orka (artikel II) bevat geen duidelijk verbod op sportsponsoring. In plaats daarvan loopt er een overgangsperiode af. Vanaf 1 juli wordt artikel 2ab, eerste tot en met het derde lid, van het Besluit werving, reclame en verslavingspreventie toegepast op sportsponsoring. Simpel gezegd, vanaf 1 juli is het niet meer toegestaan om via ongerichte kanalen uitingen te doen van sportsponsoring. Het verbod voor andere vormen van sponsoring is al van kracht sinds 1 juli 2024, en voor overige vormen van reclame sinds 1 juli 2023.
“Twee voorbeelden die de wetgever aangeeft zijn: het vermelden van de naam van de aanbieder in een brief, of het tonen van het logo op een T-shirt.”
Joris Crone, Franssen Tolboom Advocaten
Sponsoring houdt in dat er “financiële of andere bijdragen worden verstrekt in ruil voor het neutraal vermelden of tonen van de naam, het merk, het beeldmerk of een ander onderscheidend teken van de houder van een vergunning voor het organiseren van kansspelen op afstand.” De wetgever geeft hierbij twee voorbeelden: het vermelden van de naam van de aanbieder in een brief of het tonen van het logo op een T-shirt.
Artikel 2ab, lid 1, bepaalt dat reclame voor online aanbieders niet is toegestaan via televisie, radio, kranten, tijdschriften of andere algemeen toegankelijke gedrukte communicatiemiddelen. Ook reclame op openbare plaatsen of in publiek toegankelijke gebouwen valt onder het verbod. Nu dit eerste lid vanaf 1 juli van toepassing is op sportsponsoring, ongeacht wanneer de sponsorovereenkomst is gesloten, is het straks ook niet langer toegestaan om de naam of het merk van een online aanbieder te (laten) vertonen tijdens voetbalwedstrijden of op sportkleding. Dit zijn namelijk duidelijk ‘klassieke’ ongerichte vormen van reclame in de openbare ruimte.
De Ksa herhaalt in haar recente FAQ’s dat de online aanbieder verantwoordelijk blijft om te voldoen aan de regels, ook na 1 juli. Gezien het onmiddellijk verscherpte toezicht vanaf dat moment, doet de online aanbieder er goed aan om zoveel mogelijk schriftelijk vast te leggen en van zijn partners bevestiging te krijgen dat zij geen fysieke reclame meer zullen maken. Het is ook aan te raden om hen te vragen alle merchandise te vernietigen of terug te sturen naar de aanbieder. Vooral bij uitingen die duidelijk in strijd zijn met het verbod, is het waarschijnlijk dat de toezichthouder snel en streng zal optreden. Hoe beter de afspraken en verzoeken schriftelijk zijn vastgelegd, hoe sterker je als aanbieder staat.
“Het verbod op ongerichte reclame bevat een uitzondering voor reclame via het internet en via mediadiensten op aanvraag.”
Joris Crone, Franssen Tolboom Advocaten
Er is een uitzondering op het verbod op ongerichte reclame voor reclame via het internet en via mediadiensten op aanvraag. Dit staat in het tweede lid van artikel 2ab. Als aan de drie cumulatieve voorwaarden wordt voldaan, dan is de reclame voldoende ‘gericht’ en daarmee toegestaan:
- De ontvanger van de reclame wordt een opt-out aangeboden.
- De aanbieder neemt de best mogelijke maatregelen om te voorkomen dat personen die zich hebben afgemeld van reclame, én kwetsbare personen, worden bereikt (de inspanningsverplichting).
- De aanbieder toont met de best beschikbare technieken aan dat ten minste 95% van de personen die door een reclame zijn bereikt, de leeftijd van 24 jaar had bereikt (de resultaatverplichting).
Na afloop van de overgangsperiode op 1 juli is dit tweede lid in principe ook van toepassing op sportsponsoring, zolang de uiting valt onder ‘reclame via het internet’. Het is dus mogelijk om te stellen dat een sportsponsoruiting die uitsluitend via digitale kanalen wordt verspreid, en aan de drie cumulatieve voorwaarden voldoet, is toegestaan als uitzondering op het verbod op ongerichte reclame.
Laten we teruggaan naar het eerste voorbeeld van sponsoring: de naam van de aanbieder vermeld in een brief. Wat als die brief een e-mail is, gericht aan specifieke personen die zich niet hebben afgemeld en niet tot een kwetsbare groep behoren? Of wat als een sponsorcampagne alleen zichtbaar is op een website die aan alle drie de voorwaarden voldoet? In dergelijke gevallen kun je verdedigen dat het om voldoende ‘gerichte’ sponsoruitingen gaat. Dergelijke uitingen blijven toegestaan, hoewel het bereik aanzienlijk kleiner zal zijn.
Het is belangrijk om de overige regels voor reclame niet uit het oog te verliezen, zoals het verbod op het gebruik van rolmodellen. Deze regels blijven volledig van kracht.
De hybride aanbieder van kansspelen
Het Besluit orka is alleen van toepassing op vergunde online aanbieders. Aanbieders met een ander soort vergunning onder de Wet op de kansspelen zijn niet gebonden aan het verbod op reclame op televisie of in de openbare ruimte. Ze zijn ook niet gebonden aan de strikte regels voor sportsponsoring die vanaf 1 juli van toepassing zijn. Een uitgebreidere uitleg is hier beschikbaar.
Recentelijk is bekendgemaakt dat de Nederlandse Loterij vanaf volgend seizoen de naam TOTO niet langer aan de KNVB-beker verbindt, maar in plaats daarvan haar loterijmerk Eurojackpot. Eurojack
