YouTube kan onder bepaalde omstandigheden aansprakelijk worden gesteld voor illegale gokreclame op het platform. Dat concludeert de advocaat-generaal van het Europese Hof van Justitie naar aanleiding van een Italiaanse zaak over honderden video’s waarin online casino’s zonder vergunning werden gepromoot. De Italiaanse toezichthouder AGCOM legde moederbedrijf Google in 2022 een boete op van € 750.000 wegens schending van het nationale reclameverbod voor kansspelen.
De procedure volgt op een besluit van Autorità per le Garanzie nelle Comunicazioni (AGCOM) uit 2022. De toezichthouder legde Google een boete op nadat op YouTube meer dan zeshonderd video’s werden gevonden waarin online casino’s zonder Italiaanse vergunning werden aangeprezen. Dit was in strijd met de Italiaanse wet uit 2018 waarmee gokreclame vrijwel volledig in de ban werd gedaan.
De video’s kwamen van kanalen die deelnamen aan het YouTube Partner Program, waaronder het kanaal van Spike Slots. De makers kregen inkomsten uit de advertenties in de video’s en YouTube ontving daarop een deel van die opbrengsten.
In deze zaak draaide het om video’s van de creator zelf, niet om door YouTube verkochte pre-roll-advertenties.
Prejudiciële vragen
Hierop volgend vocht Google succesvol de boete aan bij de Italiaanse rechter. AGCOM ging in hoger beroep bij de Consiglio di Stato (hoogste bestuursrechter), die prejudiciële vragen stelde aan het Europese Hof van Justitie.
- Valt YouTube nog wel onder de e-commercerichtlijn (artikel 14 – hostingvrijstelling) wanneer het gaat om video’s met gokreclame?
- Kan YouTube zich in deze situatie beroepen op de hostingvrijstelling in artikel 14, terwijl het een commerciële partnerschapsovereenkomst (YPP) heeft met de contentmaker?
De advocaat-generaal stelt dat YouTube wél onder de e-commercerichtlijn valt. De uitzondering voor ‘gokactiviteiten’ betekent volgens hem niet dat hostingdiensten worden uitgesloten. Google kan zich daarom in beginsel beroepen op de hostingvrijstelling van artikel 14.
Een tweede belangrijk onderdeel van de conclusie is dat het gokbeleid volledig onder de bevoegdheid van de lidstaten valt. De Europese Unie heeft geen eenduidig kader voor kansspelen opgesteld. Dat geeft landen als Italië de ruimte om strenge reclameverboden in te voeren wanneer dat volgens de nationale wetgever noodzakelijk is in het belang van consumentenbescherming of het voorkomen van gokverslaving.
Die Italiaanse regels mogen ook worden toegepast op internationale platforms, maar bij hostingdiensten als YouTube moet dat wel gebeuren met inachtneming van de Europese regels over de aansprakelijkheid van tussenpersonen, zo stelt de advocaat-generaal.
Passief versus actief platform
De advocaat-generaal maakt duidelijk dat een platform dat niet alleen content host, maar zelf een rol speelt bij het aanbieden of verspreiden van gokreclame, bijvoorbeeld door die advertenties zelf te verkopen of actief te targeten, dichter in de buurt komt van een dienstverlener die zélf gokreclame aanbiedt. In zo’n geval kan een boete van een nationale toezichthouder eerder gerechtvaardigd zijn dan wanneer het platform alleen als passieve host optreedt.
Volgens de advocaat-generaal kan YouTube alsnog aansprakelijk zijn als het via het eigen reviewproces of door het YouTube Partner Program concrete kennis krijgt van illegale gokvideo’s en niet snel ingrijpt. Een kanaal dat volledig over gokken gaat in een land waar gokreclame verboden is, kan ertoe leiden dat YouTube daadwerkelijke kennis heeft. In dat geval kan de vrijstelling van artikel 14 vervallen, ook als het platform niet zelf de advertenties verkoopt.
De advocaat-generaal geeft alleen een onafhankelijk advies aan het Europese Hof van Justitie. Of Google in deze zaak daadwerkelijk aansprakelijk is, moet de rechter nog beslissen. Het Hof volgt het advies vaak, maar is daar niet verplicht toe. De definitieve uitspraak volgt later.
Europese Casino Associatie verwelkomt conclusie van A-G
De European Casino Association reageerde via LinkedIn positief op de conclusie van de advocaat-generaal. Volgens de brancheorganisatie bevestigt de advocaat-generaal dat platforms alleen bescherming genieten wanneer zij daadwerkelijk neutraal handelen. Zodra zij zelf invloed uitoefenen op illegale gokreclame of daarvan profiteren, mogen lidstaten optreden.
Daarnaast benadrukt de ECA dat de conclusie de positie van de lidstaten versterkt. Nationale toezichthouders moeten strenge reclameverboden kunnen afdwingen en mogen platforms die bijdragen aan de verspreiding van illegale aanbieders beboeten. De organisatie ziet dit als een stap richting meer duidelijkheid, betere consumentenbescherming, en een eerlijkere Europese kansspelmarkt.
CasinoNieuws.nl WhatsApp-kanaal
Altijd het laatste nieuws over de Nederlandse kansspelindustrie direct op je telefoon of WhatsApp op je computer? Volg het CasinoNieuws.nl WhatsApp-kanaal en mis niets meer!
Lead-foto via PRO SHOTS / Zuma Press.
